Berikut adalah contoh pengiraan kelajuan motor, arus, kuasa dan faktor kuasa motor A.U fasa tunggal.
Pengiraan kelajuan , arus ,
kuasa dan faktor motor sesebuah motor
A.U. fasa
tunggal bergantung kepada beberapa
kriteria berikut iaitu :-
1. kehilangan kuasa
2. kuasa keluaran ( Po )
3. kuasa masukkan ( Pi )
4. faktor kuasa ( cos ø )
5. kelajuan segerak ( Ns )
6. kelajuan pemutar ( Nr )
7. peratus gelinciran ( S )
1. Kehilangan
Kuasa
Sesebuah motor yang
benar-benar unggul ( kecekapan 100% ) tidak ujud kerana pemindahan kuasa dari
gegelung medan
utama dan gegelung bantuan melibatkan rintangan belitan dan fluks magnet
.Kehilangan yang disebabkan oleh pengalir belitan utama dan tambahan tetap
berlaku dalam semua alat-alat elektrik.
Kehilangan ini dikenali
sebagai kehilangan kuprum atau lebih mudah dipanggil kehilangan kuasa ( I2R
) . Kehilangan ini dalam bentuk haba dan di mana pengaliran arus dalam belitan
pengalir dihalang oleh rintangan pengalir itu . Akibatnya d.g.e. balikan yang
dihasilkan akan berkurangan jika dibandingkan dengan voltan bekalan yang akan
mempengaruhi kelajuan motor .
Apabila fluks magnet
bertukar padaetiap kali perubahan frenkuensi arus bekalan , ia bukan sahaja
memoong belitan pengalir ‘starting’ dan ‘running’ tetapi juga teras rotor motor
berkenaan . Olehkerana teras-teras rotor diperbuat daripada besi atau keluli
yang berlapis-lapis , satu bentuk arus lain akan terhasil dalam teras itu. Arus
ini dipanggil arus pusar dan ini akan mempengaruhi kecekapan motor berkenaan .
Kesimpulannya
kehilangan-kehilangan yang berlaku dalam motor dapat dibahagikan kepada dua
iaitu :-
a) kehilangan kuprum ( I2R ) dan
b) kehilangan besi/magnet dalam bentuk arus pusar
2. Kuasa Keluaran
Kuasa kuda ( k.k. ) = Kuasa
keluaran
746 watt
= 2p x T1
x N
33000
= 2p x T2
x N x 1
60
176
di mana ; T1 = Daya kilas dalam 1b daya baki
T2 = Daya kilas dalam Nm
N = Kelajuan dalam p.s.m.
hp/kk = 746 watt
3. Kuasa
Masukkan
Kuasa masukkan = VL x IL x Cos q ( watt )
4. Faktor
Kuasa
Faktor
kuasa / angkadar kuasa (Cos q) = Nisbah antara kuasa sebenar dengan
kuasa ketara
= W
VA
5. Kelajuan
Segerak ( Ns )
Ns
= 120 f/P ; di mana F
= frekuensi
P = Pole ( bilangan kutub )
6. Peratusan Gelinciran ( S )
S = Ns -
Nr x
100 % , dimana ; Ns =
Kelajuan Segerak
Ns
Nr = Kelajuan pemutar
7. Frekuensi Rotor ( Fr )
Fr =
S x F , dimana
; S = Peratusan ( % )
F = Frekuensi
Kecekapan ( h ) = Kuasa Keluaran x
100 %
Kuasa Masukkan
= Kuasa Masukkan - (
Jumlah Kehilangan ) x 100 %
Kuasa Masukkan
PEMERIKSAAN DAN PENYELENGGARAAN KE ATAS PENYAMBUNGAN DAN KOMPENEN-KOMPONEN MOTOR TIGA FASA BERBEBAN
PENGENALAN KEPADA LUKISAN ELEKTRIK SATU FASA